یکی از دستگاههای تبدیل نیرو، منابع تغذیه و یا پاور ساپلای است. این منابع میتوانند انرژی الکتریکی را از یک منبع دریافت کرده و آن را به ولتاژ، فرکانس و جریان مناسب تبدیل میکنند. در واقع انرژی یا بار مورد نیاز را برای یک مصرف کننده تامین کرده و ویژگیهای آن را به میزان دلخواه نزدیک میکنند. بنابراین میتوان گفت که منبع تغذیه یک مبدل بوده که برای تبدیل جریان الکتریکی به ولتاژ، جریان و فرکانس دلخواه طراحی شده است.
شناخت انواع منبع تغذیه
معمولا انواع منبع تغذیه را از چندین منظر در گروههای مختلفی دستهبندی میکنند تا هرکدام از این دستگاهها را در یک کاربرد معین بهکار برد. این منابع به دستههای زیر تقسیم میشوند:
- انواع منبع تغذیه از نظر نوع ورودی
انواع منابع تغذیه را از نظر نوع ورودی، به دو دسته DC و AC تقسیم میکنند. از این نظر منبع AC یا جریان متناوب را در مسیرهای دورتر بهکار میبرند و در نیروگاهها از آن استفاده میکنند. اما منبع تغذیه DC یا جریان مستقیم جهت مسافتهای کوتاه مانند کاربردهای آزمایشگاهی یا صنعتی مناسب شدهاند. به همین دلیل قیمت منبع تغذیه DC در مقایسه با نوع متناوب یا AC کمتر است.
- انواع منبع تغذیه از نظر نحوه عملکرد
انواع منبع تغذیه را از نظر نوع عملکرد، در سه دسته طبقه بندی میکنند که عبارتند از:
- منبع تغذیه خطی: محصولی از انواع منبع تغذیه که قطع و وصل جریان در آن صورت نمیگیرد، منبع تغذیه خطی یا linear power supply است. به این معنا که میتواند با استفاده از یک ترانسفورماتور کاهنده، دامنه ولتاژ ورودی را کاهش داده و با استفاده از دیود، آن را یک سو کند. درنهایت ریپل خروجی حذف شده و موج تولیدشده پس از عبور از یک فیلتر خازنی، به خروجی میرسد. از این نظر منبع تغذیه خطی برای تامین جریانهای زیاد مناسب نیست و برای کاربردهای حساس به نویز گزینه خوبی محسوب میشود.
- منبع تغذیه سوئیچینگ: یکی از انواع پاور ساپلای که میتواند با تغییر دادن ولتاژ ورودی، چندین خروجی ولتاژ مستقیم مانند 3.3، 5 یا 12 ولت را ایجاد کند، منبع تغذیه سوئیچینگ یا Switched mode power supply است. معمولا برای تنظیم بار و خط از این منبع تغذیه استفاده میکنند و با اتلاف توان کمتر، میتوانند عملکرد خوبی به عنوان سوئیچ داشته باشند. نوع سوئیچینگ منبع تغذیه بر خلاف نوع دستی، به صورت اتوماتیم تنظیم میشود و قادر به کار کردن با یک شبکه خارجی است. به همین دلیل هم در آزمایشگاهها، خطوط تولید وسایل برقی، سیستمهای ارتباطی، الکتروفرمینگ و ایستگاههای سیار کاربرد دارد.
- منبع تغذیه قابل برنامه ریزی: از منابع تغذیه قابل برنامه ریزی میتوان برای کنترل از راه دور با استفاده از رابطهای دیجیتال یا ورودیهای آنالوگ استفاده کرد. این دستگاهها دارای یک میکرو کامپیوتر در میان اجزای خود هستند که برای کنترل و نظرات بر عملکرد لازم است. چنین طراحی به شما کمک میکند بتوانید بر روی یک توان قابل برنامه ریزی به ولتاژ، جریان و فرکانس دلخواه دست پیدا کنید.